H Αστυπάλαια (ή Αστροπαλιά) είναι νησί του Αιγαίου με 1.238 κατοίκους (απογραφή 2001). Κατά μία άποψη, το νησί ονομάστηκε έτσι (άστυ + παλαιός) από τους Δωριείς κατοίκους του, οι οποίοι βρήκαν στην περιοχή ίχνη παλαιότερου οικισμού των Φοινίκων, κατά τους ισχυρισμούς “κάποιων” αρχαιολόγων. Η Αστυπάλαια ανήκει διοικητικά στα Δωδεκάνησα, αλλά γεωγραφικά και πολιτισμικά στέκει ανάμεσα στα Δωδεκάνησα και στις Κυκλάδες. Οι κάτοικοί της λέγονται Αστυπαλίτες ή Αστροπαλίτες.

οι περισσότεροι αχθοφόροι κατά την περίοδο ακμής της Σύρου κατάγονταν από την Αστυπάλαια ο χαρακτηρισμός «αστροπαλίτης» ξέπεσε έτσι ώστε να σημαίνει γενικά τον “χαμάλη”. Αυτό όμως είχε και συνέχεια, επειδή οι αστροπαλίτες αυτοί δεν ήταν ούτε δημότες αλλά ούτε εγγεγραμμένοι στα μητρώα του λιμένος Σύρου έφθασε ο όρος αστροπαλίτης να σημαίνει παράλληλα και εκείνον που δεν είχε δικαίωμα ψήφου.

Το 1881 η Αστυπάλαια υπάχθηκε στον Καζά (επαρχία) της Καλύμνου, όπου και παρέμεινε μέχρι τις 22 Απριλίου του 1912, οπότε και καταλήφθηκε από τον ιταλικό στόλο κατά τον Ιταλοτουρκικό πόλεμο του 1911-1912. Τελικά, υπό ιταλική κατοχή παρέμεινε μέχρι την Ένωση της Δωδεκανήσου με την Ελλάδα το 1948.

Εκτός από τη Χώρα που είναι η πρωτεύουσα, υπάρχει ένα ακόμη χωριό που ονομάζεται Ανάληψη (παλιά ονομασία Μαλτεζάνα ή Μαρτιζάνα) και απέχει δέκα χλμ από τη Χώρα. Εδώ βρίσκεται και το αεροδρόμιο του νησιού. Τους καλοκαιρινούς μήνες κατοικείται και το Λιβάδι, παραθαλάσσιος οικισμός που βρίσκεται σε πολύ μικρή απόσταση από τη Χώρα. Ένας ακόμη μικροσκοπικός οικισμός βρίσκεται στα ΒΑ του νησιού και λέγεται Βαθύ. Το σπουδαιότερο αξιοθέατο είναι το κάστρο της Αστροπαλιάς που αποτελεί κατάλοιπο της Ενετοκρατίας.